Độ xù lông của sợi là gì?

Trong quá trình kéo sợi, hiện tượng xù lông của sợi là một hiện tượng không thể tránh khỏi, vậy xù lông của sợi là gì?

Độ xù lông có ảnh hưởng gì đối với hệ thống kéo sợi?

Độ xù lông của sợi xảy ra như thế nào và làm sao có thể kiểm soát được độ xù lông?

Cách tính độ xù lông của sợi như thế nào?

Trong bài blog này sẽ giải đáp tất cả các câu hỏi trên

Độ xù lông của sợi là gì?

Vì các sợi nằm trên bề mặt của sợi chỉ được kết nối không chặt chẽ với chính sợi, nên các sợi trên bề mặt của sợi sẽ tỏ ra xù ra như lông khi sợi chịu sự ma sát và các lực bên ngoài trong quá khung dệt quay.

Độ xù lông được tạo ra trong quá trình xoắn và ma sát trong khi kéo sợi, chủ yếu xẩy ra khi sử dụng khung quay sợi tam giác xoắn tạo thành ma sát thành phần. Hình thái của sợi khác nhau thì hình thái thể hiện độ xù lông của sợi cũng khác nhau. Tùy thuộc vào hình thái, độ xù lông của sợi được chia thành ba loại: độ xù lông đầu sợi, độ xù lông vòng sợi và độ xù lông nổi.

Chia loại độ xù lông sợi

1. Độ xù lông đầu sợi: Một đầu sợi lòi ra khỏi bề mặt thân sợi, phần còn lại mắc vào thân sợi. Loại xù lông này có chiều dài dưới 4mm chiếm tỷ lệ lớn hơn và nguyên nhân chủ yếu là do cọc ngắn, đặc biệt xù lông có hại 3mm chủ yếu thuộc về xù lông.
2. Độ xù lông vòng: Cả hai đầu sợi được cuộn vào thân sợi cùng một lúc và phần giữa nhô ra khỏi bề mặt sợi. Độ xù lông của vòng lặp thường hình thành độ xù lông 8 mm ~ 9 mm sau khi ma sát, đặc biệt là sau khi cuộn dây, việc tăng giá trị độ xù lông 9mm có liên quan rất chặt chẽ với số lượng xù lông vòng lặp.
3. Độ xù lông nổi: Độ xù lông bám trên bề mặt thân sợi. Loại xù lông này chủ yếu là do các sợi tạp chất trong sợi gây ra hiện tượng bay lông trong quá trình xử lý tiếp theo do ma sát mạnh.

Độ xù lông là một trong những đặc tính cấu trúc cơ bản của sợi chỉ. Độ xù lông quyết định hình thức bên ngoài của sợi cùng với tính đồng nhất của sợi, độ không đều của sợi, tạp chất của sợi, v.v. Độ xù lông của sợi có tác dụng tích cực như bảo vệ gió, giữ ấm, mềm mại và hấp thụ nước. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, độ xù lông của sợi không chỉ ảnh hưởng đến tính thông khí, vón cục, mài mòn, hình thức, hoa văn và độ đồng đều của vải mà còn ảnh hưởng đến khả năng sử dụng và độ bền của xơ trong sợi chỉ.

Đầu tiên, chúng ta cần hiểu rằng xù lông là cấu trúc cơ bản của sợi chỉ, không thể tránh khỏi. Xù lông hợp lý là chấp nhận được, nhưng những xù lông kém chất lượng sẽ gây ra những vấn đề, chủ yếu có các hiện tượng sau.

1 Giá trị tông thể của độ xù lông của sợi cao sẽ không ảnh hưởng đến bề mặt vải một cách rõ ràng nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả nhuộm màu của sợi.

2 Khi giá trị CV của sợi cao khiến cho bền mặt của vải không được phẳng và gây ra sự chênh lệch màu trong quá trình nhuộm.

3 Độ xù lông ở sợ chỉ dày có thể dẫn đến việc hình thành cục bông và nút thắt trong rãnh gây ảnh hưởng đến đầu sợi và chất lượng vải.

Độ xù lông sợi sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các quy trình sản xuất về sau, chẳng hạn như gây ra hiện tượng sợi dọc sẽ bị bục trong quá trình dệt, tình trạng đứt đầu sợi gia tăng và làm giảm năng suất. Ngoài ra, độ xù lông đối với sợi kém chất lượng cũng rất ảnh hưởng đến bền mặt, xúc cảm và công dụng cũng như độ bền của thành phẩm. Chẳng hạn như độ xù lông phân bố không đều sẽ làm cho vải xuất hiện tệp ngang, sọc và các khuyết tật khác. Đặc biệt, xù lông trên 3mm sẽ khiến sợi chỉ bị vướng trong quá trình dệt để hình thành khuyết điểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất sau này.

Ảnh hưởng của độ xù lông của sợi chủ yếu được phản ánh ở một số khía cạnh.

Bố trí sợi: Trong quá trình quấn sợi lên trục, sợi quá rối dẫn đến đứt đầu sợi do sợi dài bám dính.

Cán màng: Sợi bị vỡ trong quá trình cán màng khô gây ra khuyết điểm dệt trên bề mặt vải và ảnh hưởng đến hiệu ứng bề mặt vải.

Dệt vải: Sợi quá rối bị vướng khi dệt dẫn đến khó khăn trong việc mở khung dệt và gây ra đứt sợi ngang hoặc dọc.

Trong quá trình quay sợi, độ dài, độ mảnh, tốc độ dập ghim và tạp chất đi kèm với sợi sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến độ rối tơ của sợi.

Sợi chỉ dài, có độ đồng đều tốt, độ bám dính giữa các sợi tốt sẽ làm giảm khả năng hình thành độ xù lông. Khi sợi ngắn, sợi trong quá trình kéo sợi không thể quấn được bình thường, do đó một đầu của sợi lộ ra bên trên bề mặt sợi, do đó hình thành độ xù lông của sợi.

Tỷ lệ xơ sợi cao trong quá trình kéo sợi sẽ càng khiến cho sợi xơ nổi nhiều hơn và nếu quá trình này càng kéo dài thì sẽ càng gia tăng độ xù lông. Các tạp chất có sẵn trong sợi cũng dễ tạo ra những khuyết điểm tác động trực tiếp đến hoạt động bình và thẳng sợi song song của dải, từ đó làm tăng cơ hội các sợi xơ lộ lên trên bề mặt từ đó tạo ra hiện tượng xù lông.t

Phương pháp kiểm soát độ xơ vải: Chất lượng của sợi phải được kiểm soát chặt chẽ trong quá trình sản xuất. Khi chọn sợi cần chọn sợi thon dài và mảnh càng nhiều càng tốt để cải thiện tính nhất quán và ổn định của vật liệu sợi.

Carding/Chải thô: Sợi đã trải qua quá trình Carding/ chải thô sẽ có độ xù lông cao hơn 30%~40% so với sợi bông được chải kỹ. Thông qua việc chải kỹ một lượng lớn sợi xơ ngắn trên bề mặt vải sẽ được loại bỏ và độ thẳng của sợi được cải thiện song song với điều đó mật độ xù lông của sợi sẽ giảm một một cách đáng kể.

Trong quá trình chuẩn thực hiện quy trình chải kỹ cần chú ý giảm hiện tượng cuộn dính. Kỹ thuật chải kỹ sẽ tăng tỷ lệ xơ sợi rơi giữ lại trên lược chải, thiết bị chải hoạt động tốt sẽ giữ lại những sợi bông sạch và không còn xơ.

Sợi thô/ Roving: Độ xù lông của sợi vải khi độ xoắn của sợi thô tăng lên. Nếu độ xù của sợi thô nhiều thì sợi vải sẽ bị bị xù lông nhiều hơn. Điều quan trọng là phải giữ cho sợi bông được mịn màng ở bước quy trình mà sợi bông đi qua.

3 Ảnh hưởng của quy trình kéo sợi đến độ xù lông của sợi

Sợi vải được hình thành thông qua quá trình kéo và quấn sợi của khung cửi. Chất lượng của khung cửi quấn sợi sẽ ảnh hưởng đến độ xù của sợi với. chủ yếu như sau:

3.1 Khung cửi quấn sợi nếu như đường ray vòng không tròn, bẹp hoặc bị xếp gấp, có mảnh vụn hay không đều hoặc bị biến dạng khi hoạt động sẽ gây ra sự dao động từ lực kéo sợi từ đó hiệu ứng ma sát gia tăng dẫn đến tăng độ xù của sợi vải.

3.2 Nếu khung quay sợi và vòng xoay vòng không khớp với nhau, sẽ gây tăng độ xù của sợi vải đáng kể.

3.3 Các rãnh mắt dẫn, ma sát vào sợi sẽ làm tăng độ xù lông.

3.4 Tốc độ của trục quay cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến độ xù lông, tốc độ càng nhanh thì độ xù lông của thành phẩm càng cao.

3.5 Trong phần khung quấn sợi nếu thiết bị không ở điều kiện tốt, sợi vải sẽ bị xước và gây tổn hại đến cấu trúc của sợi vải và gia tưng độ xù. Trong quá trình xe sợi, các sợi rời và sợi ngắn bám vào thân sợi và một phần quấn trong sợi vải cũng sẽ hình thành độ xù.

3 Ảnh hưởng của quy trình đánh ống đến độ xù lông của sợi

Quá trình quấn sợi có tác động lớn đến độ rối rơ và yếu tố chính trong quá trình gia tăng độ rối của tơ, chủ yếu như sau:

4.1 Khi tất cả các bộ phận trong khung cuộn có điểm gờ, rãnh bị nứt hay bề mặt tiếp xúc với sợi không được mịn thì khi sợi lông ma sát trong quá trình chuyển động sẽ tạo ra tĩnh điện từ đó độ rối tơ/ xù lông của sợi sẽ tăng lên đáng kể

4.2 Khi ống pagoda, ống và ống rãnh không ăn khớp với nhau, sợi sẽ nhảy và trượt trong quá trình chuyển động. Tất cả các điều này sẽ dẫn đến ma sát cục bộ gia tăng của sợi và độ xù lông của sợi bông tăng lên đáng kể.

4.3 Tốc độ chuyển động càng cao, ma sát giữa các sợi với ống rãnh càng lớn, sợi càng dễ bị hư hại và số lượng sợi tơ rối tăng lên. Với sự căng của cuộn dây trên cao ma sát giữa các sợi và thành rãnh của cuộn tăng lên từ đó độ xù lông cũng trở nên dài hơn. Nếu cuộn sợi quá lớn, trọng lượng của cuộn lớn ma sát giữa cuộn và ống trụ cũng trở nên nặng hơn từ đó khiến độ xù lông tăng cao.

5 Nhiệt độ, độ ẩm và các ảnh hưởng khác

Xét về lý thuyết, độ ẩm trong sợi chính là một trong những nguyên nhân chính ảnh hưởng đến sự thay đổi của tơ lông, tuy nhiên trong thực tế sản xuất rất khó để ước tính được ảnh hưởng của độ ẩm đối với sự xù lông hay do sự thay đổi trong điều kiện khác không ổn định ảnh hưởng đến. Những ảnh hưởng có xu hướng chỉ có thể nhìn thấy thông qua giám sát trong thời gian dài.

Nếu độ ẩm cao, thể tích sợi sẽ nở rộng, độ thoáng khí kém, độ bền của sợi đơn tăng, các chỉ số sợi chịu được một lực ở một mức tương đối cao dưới cùng một điều kiện sẽ tăng khả chống ma sát và hiện xơ lông có xu hướng giảm. Do đó việc tăng độ trong quá trình quấn và kéo sợi sẽ giảm được hiện tượng xù lông vốn sẽ tăng đột biến khi độ ẩm tương đối trong phòng dệt dưới 50%

Ngoài ra, bản thân sợi chỉ cũng sẽ tự tạo ra hiện tượng xù lông do bằng cách cọ xát vào nhau sợi ống rơi ra từ khung vòng hoặc sợi xi lanh cuốn cũng sẽ tạo ra hiện tượng xù lông bằng cách cọ xát lẫn nhau trong quá trình cuộn lại hay khi vận chuyển và lưu trữ. Do đó, trong quá trình sản xuất cần chú giảm thiểu khả năng gây tơ lông bằng cách xử lý sợi chỉ một cách nhẹ nhàng.

Trong quá trình quấn sợi, xơ sợi trải qua tác động co học như chơi thô và kéo sợi để tại ra lực căng. Do đó, một khi xơ sợi được kéo căng thành tơ lông và hình thành trong điều kiện không gian phức tạp. Đồng thời, hình dạng của độ xù lông không ổn định và thanh đổi đổi theo điều kiện môi trường, do đó việc cá định chính xác độ xù lông của sợi là một chuyện rất khó.

Tổng số độ xù lông N  là tổng số độ xù lông có trên một đơn vị chiều dài của sợi (số/m) và tổng độ xù lông là tổng độ dài trong đơn vị chiều dài của sợi (mm/m), khi đó: L  = N *

Đặt độ dài l. Chỉ số xù lông η là số lượng xù lông trên một đơn vị chiều dài sợi vượt quá chiều dài quy định, nghĩa là

    hoặc    

Hình bên dưới thể hiện đường cong hồi quy đo được của chỉ số xù lông h  và chiều dài xù lông l của sợi đơn 14,5tex . Rõ ràng, h tuân theo đường cong hàm mũ, η càng lớn thì chất lượng bề ngoài càng kém và chiều dài càng dài thì càng có hại cho việc dệt.

Có nhiều phương pháp để đo độ xù lông của sợi, chẳng hạn như phương pháp cân, phương pháp đếm hình chiếu, phương pháp kiểm tra quang điện và phương pháp tĩnh điện, v.v. Tuy nhiên, phương pháp kiểm tra trong phòng thí nghiệm được sử dụng phổ biến nhất là phương pháp kiểm tra quang điện và phương pháp thực tế hơn là đốt cháy phương pháp cân độ xù lông.

Phương pháp kiểm tra quang điện sử dụng hệ thống kính hiển vi quang học tự động phát hiện số lượng xù lông trên một đơn vị chiều dài của sợi. Nguyên tắc làm việc là đo độ dài đã đặt của độ xù lông theo hình chiếu ánh sáng và đếm chúng, đồng thời tính toán chỉ số đặc trưng của độ xù xì theo công thức trên. Phương pháp cân tóc cháy sử dụng tóc cháy để loại bỏ độ xù lông của sợi và đánh giá độ xù lông của sợi bằng mức độ chênh lệch trọng lượng so với sợi ban đầu.

Với việc ứng dụng công nghệ máy tính ngày càng tăng trong lĩnh vực chuyên môn dệt may, việc sử dụng công nghệ xử lý và phân tích hình ảnh máy tính để kiểm tra độ xù lông của sợi đã trở thành hướng phát triển.

Theo nguồn: testextextile Blog

Mua máy kiểm tra sợi ở đâu?

LIDINCO chuyên cung cấp các thiết bị thử nghiệm vải ngành dệt may nhập khẩu chính hãnh với các dòng thiết bị chuyên dụng như:

• Máy kiểm tra độ nhàu, uốn của vải (Flex Tester)
• Máy kiểm tra độ dày, độ xoắn vải (Fineness / Thickness / Length / Density Tester)
• Máy đo độ cứng sợi vải, bông (Softness / Stiffness Tester)
• Thiết bị kiểm tra độ co ngót sợi (Shrinkage Tester)
• Thiết bị kiểm tra lỗi dây kéo và đường may (Fatigue Testing Machine)
• Máy kiểm tra định lượng GSM cho dệt may (GSM Tester)
• Máy móc ngành dệt máy khác (Other Machine)
• Máy kiểm tra khẩu trang (Medical Masks / Protective Clothing Tester)

Truy cập website: https://chuyenthietbi.com

Hoặc liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và báo giá thích hợp và tốt nhất.

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN CUỘC SỐNG

Trụ sở chính: 487 Cộng Hòa, Phường 15, Quận Tân Bình, TPHCM, Việt Nam

Điện thoại: 028.3977.8269 / 028.3601.6797

Email: sales@lidinco.com

Văn phòng Bắc Ninh: 184 Đường Bình Than, Phường Võ Cường, TP. Bắc Ninh

Điện thoại: 0222.7300.180

Email: bn@lidinco.com

HOTLINE: 0906.988.447